Buty górskie to nieodzowny element wyposażenia każdego miłośnika górskich wędrówek. Niezależnie od tego, czy planujesz krótką wycieczkę po nizinach, czy długą wyprawę w wysokie góry, odpowiednie obuwie zapewni ci komfort, bezpieczeństwo i przyjemność z podróży. W tym artykule dowiesz się, na co zwracać uwagę przy wyborze butów górskich, jak dopasować je do swoich stóp i warunków terenowych, oraz jak dbać o nie, aby służyły ci jak najdłużej.
Rodzaje butów górskich – na lato, na zimę, na każdą pogodę
Pierwszym kryterium, które powinieneś wziąć pod uwagę przy wyborze butów górskich, jest rodzaj obuwia. Nie ma jednego uniwersalnego modelu, który sprawdzi się w każdej sytuacji. Zamiast tego, musisz dostosować buty do pory roku, temperatury, wilgotności i rodzaju podłoża, po którym będziesz chodzić. Oto podział butów górskich według ich przeznaczenia:
- Buty trekkingowe – to lekkie i wygodne buty, które nadają się do spacerów po nizinach, lasach i łagodnych górach. Mają elastyczną i przyczepną podeszwę, która dobrze amortyzuje wstrząsy i zapobiega poślizgom. Cholewka jest zazwyczaj wykonana z materiałów syntetycznych lub skóry, która zapewnia oddychalność i odporność na wilgoć. Buty trekkingowe są idealne na lato, gdy temperatura jest wysoka, a teren nie jest zbyt wymagający.
- Buty podejściowe – to buty przeznaczone do podejść pod skały, ściany i szczyty. Są nieco cięższe i sztywniejsze niż buty trekkingowe, ale nadal zapewniają komfort i mobilność. Podeszwa jest bardziej odporna na ścieranie i ma lepszą przyczepność na skalistym i kamienistym podłożu. Cholewka jest zwykle wykonana z grubego materiału lub skóry, która chroni stopę przed otarciami i urazami. Buty podejściowe są dobre na przełomie lata i jesieni, gdy temperatura jest umiarkowana, a teren jest trudniejszy.
- Buty wspinaczkowe – to buty dedykowane do wspinaczki górskiej, zarówno na lodzie, jak i na skałach. Są najcięższe i najsztywniejsze ze wszystkich butów górskich, ponieważ muszą zapewnić stabilność i wsparcie dla stopy podczas wspinania się po stromych i śliskich powierzchniach. Podeszwa jest bardzo gruba i twarda, a cholewka jest wykonana z wodoodpornego i izolującego materiału. Buty wspinaczkowe mają specjalne zaczepy, do których można przymocować raki lub czekany. Buty wspinaczkowe są niezbędne na zimę, gdy temperatura jest niska, a teren jest ekstremalny.
Jak dobrać rozmiar i fason butów górskich?
Drugim kryterium, które powinieneś wziąć pod uwagę przy wyborze butów górskich, jest rozmiar i fason obuwia. Nie wystarczy, że buty są odpowiednie do warunków, w jakich się znajdujesz. Muszą być także dopasowane do twoich stóp, aby nie powodować otarć, odcisków, czy bólu. Oto kilka wskazówek, jak dobrać rozmiar i fason butów górskich:
- Mierz buty w skarpetach, których będziesz używać podczas wędrówek – to podstawa, ponieważ skarpety mają wpływ na grubość i kształt stopy. Zaleca się, aby używać specjalnych skarpet górskich, które są cieńsze, szybkoschnące i mają lepszą wentylację niż zwykłe skarpety. Skarpety górskie zapobiegają również powstawaniu pęcherzy i grzybicy.
- Mierz buty w drugiej połowie dnia, gdy stopy są nieco spuchnięte – to ważne, ponieważ stopy zmieniają swój rozmiar w zależności od tego, jak długo i jak intensywnie się poruszasz. Jeśli zmierzysz buty rano, gdy stopy są chude, możesz kupić za małe buty, które będą uciskać i krępować ruchy. Jeśli zmierzysz buty wieczorem, gdy stopy są obrzęknięte, możesz kupić za duże buty, które będą się zsuwać i tracić stabilność.
- Zostaw trochę luzu na palcach, ale nie za dużo – to kwestia kompromisu, ponieważ zbyt ciasne buty mogą powodować ucisk i drętwienie palców, a zbyt luźne buty mogą powodować tarcie i odciski. Zasada jest taka, że powinieneś mieć około 1 cm luzu na palcach, gdy stoisz prosto, i około 0,5 cm luzu na palcach, gdy schylasz się do przodu. Aby to sprawdzić, możesz wsunąć palec za piętę i zobaczyć, ile miejsca ci zostaje.
- Sprawdź, czy buty dobrze trzymają piętę i kostkę – to kluczowy element, ponieważ pięta i kostka odpowiadają za stabilizację stopy i zapobieganie skręceniom i zwichnięciom. Buty powinny mieć odpowiednio wysoką i sztywną cholewkę, która obejmuje piętę i kostkę, i nie pozwala im się poruszać w boki. Aby to sprawdzić, możesz spróbować zsunąć piętę z buta, trzymając go za sznurówki, lub poruszać piętą w boki, gdy masz zasznurowane buty.